Η δύναμη της γλώσσας. Οι πολύγλωσσοι Έλληνες.
του Νίκου Παπαδόπουλου,
Καθηγητή Γαλλικής Γλώσσας
«Είμαι το αντίθετο του Οδυσσέα», δήλωσε ο Γιάννης Οικονόμου στο New Statesman. «Εκείνος ήθελε να γυρίσει στο σπίτι του, αλλά εγώ πάντα προσπαθώ να ανοίξω «φτερά» στον κόσμο».
Ο Γιάννης Οικονόμου είναι ο πλέον πολύγλωσσος άνθρωπος στον κόσμο. Μιλάει 32 « ζωντανές » γλώσσες κι επιπροσθέτως διαλέκτους της αρχαιότητας. Εργάζεται ως μεταφραστής στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και είναι ο μόνος ανάμεσα σε 2000 γλωσσολόγους πλήρους απασχόλησης στις Βρυξέλλες που μπορεί να χρησιμοποιήσει στην καθημερινότητά του 21 από τις 24 επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
« Εκτεθείτε στη γλώσσα. Χρειάζεται αυτοπειθαρχία και επιμονή, αν δεν υπάρχει δάσκαλος να σας διδάξει. Με το να είστε σε συνεχή επαφή με τη γλώσσα, μπορείτε να τη δαμάσετε, σαν ένα άγριο άλογο ».
Στην Ελλάδα η πολυγλωσσία δεν είναι πολυτέλεια. Πολλές φορές είναι και τρόπος ζωής, πάντα όμως είναι επένδυση για το μέλλον. Είναι γνωστό ότι η ελληνική κοινωνία είναι πολύγλωσση. Ενδεικτικά, μετά από πρόσφατες στατιστικές σε κάθε σχολική τάξη φοιτούν 1-4 δίγλωσσα παιδιά που έχουν ως μητρική γλώσσα (κυρίως την αλβανική, ρωσική, τουρκική, ρομά). Η δύναμη της γλώσσας καταπολεμά φαινόμενα ρατσισμού, αρνητικές αντιδράσεις και προκαταλήψεις. Η ικανότητα να επικοινωνούμε σε μια δεύτερη γλώσσα μάς επιτρέπει να κατανοήσουμε έτερους λαούς και να κατακτήσουμε τη διαπολιτισμική επικοινωνία που είναι έντονη στις μέρες μας.
Μέσω της εκμάθησης των ξένων γλωσσών οι νέοι προετοιμάζονται για τις προκλήσεις του αύριο, ώστε να μπορούν να συμβιώσουν με άλλους νέους στην παγκοσμιοποιημένη αγορά εργασίας.
« Η σημασία της εκμάθησης ξένων γλωσσών είναι να απελευθερώσει τους ανθρώπους από στερεότυπα, προκαταλήψεις και μισαλλοδοξία και στη θέση τους να καλλιεργήσει τον σεβασμό στη διαφορετικότητα, στην αλληλοκατανόηση και στο αστείρευτο ενδιαφέρον για τις διαφορετικές κουλτούρες. »
Τα λόγια του Πάρη Βεργίνη, Έλληνα σπουδαστή διερμηνείας και μετάφρασης στο Πεκίνο της μακρινής Κίνας, παράλληλα όμως και νικητή ( ένας από τους 60 ) του παγκόσμιου διαγωνισμού δοκιμίου του ΟΗΕ «Many Languages, One World» με θέμα τον ρόλο της πολυγλωσσίας στη δημιουργία της πολιτιστικής κατανόησης και της παγκόσμιας υπηκοότητας.
Τέτοια παραδείγματα Ελλήνων που μπορούν να σκεφτούν πολυδιάστατα έχει ανάγκη η ελληνική κοινωνία ώστε να μπορέσει να ξεφύγει από τα καθημερινά αδιέξοδα που η ίδια θέτει στον εαυτό της και να προοδεύσει. Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς πως μέσα από τη μελέτη της ιστορίας, του πολιτισμού, της κουλτούρας και των πιο απλών καθημερινών συνηθειών συμπολιτών μας από άλλα σημεία του κόσμου, πως μπορούμε να εξελίξουμε το πνεύμα μας, την αυτοπεποίθησή μας και να πάμε ένα βήμα πιο πέρα.
Το να ακούς μια γλώσσα είναι απλά ένας ήχος στα αυτιά σου, το να μπορείς να την καταλαβαίνεις είναι μεγαλείο, είναι φανταστικό, ένας τρόπος να ανοίγουμε τους πνευματικούς μας ορίζοντες και να σπάμε τα σύνορα του μυαλού και του κόσμου μας. Δοκιμάστε το. Αξίζει..
Νίκος Παπαδόπουλος
Καθηγητής Γαλλικής Γλώσσας